Vụ việc diễn ra trong vòng 17 giây, và quyết định chóng vánh của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ khiến người Nga đặt câu hỏi về một kịch bản dàn dựng sẵn.
Su-24 bị bắn hạ, Nga điều tàu tên lửa tới Syria
Vài giờ sau khi vụ rơi máy bay ném bom Su-24 của Nga xảy ra, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã khẳng định máy bay Nga xâm phạm không phận nước này.
“Chúng tôi không muốn tình huống này xảy ra, nhưng bất kì nước nào cũng phải tôn trọng quyền được tự vệ chính đáng của Thổ Nhĩ Kỳ”, Tổng thống Erdogan trả lời trên báo cho hay. Ông cho biết hành động quân sự vừa rồi là “phù hợp với các quy định của Thổ Nhĩ Kỳ”.
Nhiều người Thổ Nhĩ Kỳ nghi ngờ rằng vụ việc xảy ra do hiểu lầm nhất thời. Thủ tướng đương nhiệm Davutoglu trong ngày hôm qua (25.11) đã lên tiếng chịu trách nhiệm trực tiếp vụ cho phép bắn hạ máy bay Nga.
Máy bay ném bom chiến lược Su-24M bị chiếc F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ
“Chiếc máy bay bất chấp mọi cảnh báo nên chúng tôi buộc phải bắn hạ chiếc Su-24 vi phạm không phận”, ông Davutoglu phát biểu trong một cuộc họp với Đảng Công lý và Phát triển mà ông cầm quyền. “Lực lượng tự vệ Thổ Nhĩ Kỳ đã nghe lệnh trực tiếp do tôi chỉ huy”.
Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân vì sao ông Davutoglu lại ra quyết định vội vàng này. Theo văn bản tường trình và giải thích vụ việc mà Thổ Nhĩ Kỳ gửi trực tiếp cho Hội đồng Bảo an, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã cảnh báo máy bay ném bom của Nga liên tục trong 5 phút trước khi bắn tên lửa.
Bộ Ngoại giao Nga cung cấp bằng chứng cho thấy máy bay ném bom Su-24 không hề vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ. Ngược lại, chính quyền Ankara cho biết vụ vi phạm không phận diễn ra chỉ trong 17 giây.
Thủ tướng Davutoglu là người trực tiếp ra lệnh bắn hạ chiếc Su-24M của Nga.
Vụ việc xảy ra chỉ trong 17 giây nhưng mọi thông tin, diễn biến vụ việc và nhận lệnh trực tiếp từ Thủ tướng Davutoglu được thực hiện. Đây là một dấu hỏi lớn vẫn chưa có lời giải đáp.
Tuyên bố của ông Davutoglu làm chắc chắn thêm cơ sở bình luận của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov rằng vụ việc này có dấu hiệu dàn dựng sẵn.
“Chúng tôi nghi ngờ rằng đây không phải là sự việc vô tình. Đó là một âm mưu được lên kế hoạch cẩn thận”, ông nói. “Chúng tôi không muốn gây chiến với Thổ Nhĩ Kỳ. Thái độ của chúng tôi với người dân Thổ Nhĩ Kỳ vẫn không hề thay đổi. Chúng tôi chỉ đặt câu hỏi dành cho lãnh đạo nước này”.
Các đồng minh trong khối NATO đã kêu gọi các bên bình tĩnh và giữ kiềm chế.
“Chúng tôi kêu gọi một sự bình tĩnh và giảm leo thang căng thẳng”, Tổng thư ký NATO ông Jens Stoltenberg phát biểu trong buổi họp báo ở Brussels (Bỉ) hôm thứ Ba vừa qua. “Các giải pháp ngoại giao và giảm căng thẳng là rất cần thiết để giải quyết tình thế hiện nay”.
Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng cho biết: “Điều cần thiết nhất bây giờ là chính quyền Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có thể đàm phán chính xác chuyện gì đã xảy ra và giảm mọi nguy cơ leo thang quân sự”.
Một phi công đã bị giết do phe nổi dậy Syria bắn chết. Người còn lại, Konstantin Murahtin đã được giải cứu. Murahtin khẳng định chiếc Su-24 không hề xâm phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ và bác bỏ tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra các cảnh báo.
Tổng thống Putin tuyên bố vụ việc là “đâm sau lưng bởi chính kẻ đồng lõa của khủng bố”.
