Quân đội Syria đã lần đầu tiên đã sử dụng đến loại xe tăng tiên tiến nhất T-90A của Nga trong trận đánh chiếm thị trấn chiến lược Khan Touman.
Tăng T-90A lần đầu xuất trận trong một cuộc chiến tranh
22 năm sau ngày được trang bị cho quân đội Nga, xe tăng chiến đấu chủ lực T-90 của Nga mới lần đầu được triển khai trong một cuộc chiến tranh. Và từ khi triển khai ở Syria hồi cuối tháng 9 đến nay, ngày 20-12 vừa qua nó mới trực tiếp tham gia một trận đánh.
Trong trận tái chiếm thị trấn chiến lược Khan Touman của quân đội Syria ngày 20-12 vừa qua, những chiếc xe tăng T-90A của quân đội Syria lần đầu tiên lọt vào ống kính của các phóng viên chiến trường, đánh dấu sự tham chiến của một trong những dòng tăng được coi là mạnh nhất thế giới.
Sau nhiều tuần chiến đấu dữ dội, lực lượng vũ trang Syria và Hezbollah đã đánh chiếm thành công thị trấn Khan Touman, từ tay các lực lượng phiến quân của tổ chức Jabhat Al-Nusra (tức nhóm “Mặt trận al-Nusra” – chi nhánh Al-Qaeda ở Syria) và Harakat Ahrar al-Sham.
Thị trấn Khan Touman tuy nhỏ bé nhưng có vị trí chiến lược quan trọng do nó nằm dọc theo quốc lộ Aleppo-Damascus (M-5). Việc kiểm soát thị trấn này sẽ giúp quân chính phủ Syria cắt đứt được tuyến đường vận tải tiếp tế của các lực lượng khủng bố từ tỉnh Idlib đến thủ phủ Aleppo.
Theo tin tức từ Al-Masdar News, trong trận đánh ác liệt tái chiếm thị trấn Khan Touman từ tay các phần tử khủng bố của phe đối lập, lực lượng du kích thiện chiến Hezbollah của Lebanon đảm nhận nhiệm vụ tiên phong tiến công vào tuyến phòng thủ sáng 20-12.
Sự dũng mãnh của Hezbollah đã mở đường cho các đơn vị quân đội Syria thuộc sư đoàn cơ giới số 4 và lực lượng Harakat Al-Nujaba đánh tan các phần tử khủng bố của tổ chức Harakat Ahrar Al-Sham và Mặt trận Al-Nusra, buộc chúng phải rút lui đến ranh giới phía đông bắc tỉnh Idlib.
Xe tăng T-90A của Nga đã lần đầu tiên xung trận ở thị trấn Khan Touman
Sự xuất hiện ở trong cuộc chiến giành lại thị trấn Khan Touman giữa quân đội chính phủ và các tay súng khủng bố là lần đầu tiên T-90A chính thức tham chiến, thử thách khả năng của mình trên chiến trường, trước các loại tên lửa chống tăng TOW của Mỹ.
Sự xuất hiện của T-90A trong một trận đánh có ý nghĩa rất quan trọng đối với bộ binh Syria bởi đây là dòng tăng có hỏa lực mạnh mẽ nhất thế giới, hệ thống bảo vệ rất tốt trước các loại tên lửa chống tăng phóng từ mặt đất và trên máy bay cường kích, trực thăng tấn công.
Sự tham chiến thành công của T-90 trên chiến trường Syria không những giúp quân đội nước này đánh chiếm được nhiều vùng đất mới trước khi đàm phán hòa bình diễn ra sau đây 1 tháng, mà còn là sự quảng bá hữu hiệu nhất cho dòng tăng xuất khẩu đã khá thành công này của Nga.
Hệ thống hỏa lực mạnh mẽ, khả năng cơ động cao và phòng vệ tốt của T-90 sẽ phát huy tác dụng rất cao trong tiêu diệt các mục tiêu lô cốt, công sự kiên cố của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS, cả trong tác chiến thành phố hay địa hình đồng bằng, đồi núi.
Quân đội Syria không đánh lớn vào các thành phố
Thông tin về những chiếc xe tăng T-90A có mặt ở Syria từng gây xôn xao dư luận trước đây khá lâu, nhưng nó chủ yếu đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ căn cứ không quân Hmeymim của Nga ở Latakia chứ không tham gia yểm trợ bộ binh trên chiến trường.
Tuy nhiên, khoảng nửa tháng trước đây đã xuất hiện những hình ảnh đầu tiên của T-90A được vận chuyển đến các khu vực chiến sự. Theo một số nguồn tin quân sự, Nga đã mang thêm những xe tăng này sang Syria và hiện đã có 6 chiếc T-90A được biên chế cho quân đội nước này.
Cuối tháng 11 vừa qua, một số trang mạng Syria đã đăng tải một vài bức ảnh mô tả sự di chuyển của xe tăng T-90A của Nga rời khỏi căn cứ không quân Hmeymim-Latakia tới một địa điểm không xác định.
Các nguồn tin tin rằng, các xe tăng T-90A của Nga đang được triển khai tới chuẩn bị cho chiến dịch lớn nhằm giải phóng hoàn toàn thành phố Aleppo khỏi phiến quân IS. Tuy nhiên, thông tin này đến nay đã rõ là không chính xác bởi quân đội Syria chưa có chủ trương tiến đánh các thành phố lớn.
Các thành phố là những cứ điểm được phòng ngự mạnh, đông dân, dễ thủ, khó công nên việc đánh chiếm chúng sẽ hao tổn binh lực rất lớn. Theo tiêu chuẩn chiến thuật đánh công kiên vào các cứ điểm mạnh, bên tấn công ít nhất cần có binh lực và vũ khí mạnh gấp 2-3 lần.
Do đó, nếu chỉ tập trung đánh các thành phố lớn, quân đội Syria có thể không dứt điểm được mà còn dễ bị quân tiếp viện của địch bao vây lại, đồng thời các phe nhóm đối lập khác cũng nhân cơ hội đánh chiếm những khu vực rừng núi, nông thôn.
Hơn nữa, trước đây đã xuất hiện tình trạng tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS và phe “đối lập ôn hòa” do Mỹ dựng lên sử dụng dân thường làm lá chắn sống nên việc tấn công các thành phố sẽ gây thương vong rất lớn cho dân chúng, tạo điều kiện để phương Tây xuyên tạc, bôi nhọ Syria về nhân quyền.
Bởi vậy, cho đến nay, quân chính phủ Damascus mới chỉ tập trung đánh chiếm các thị trấn, làng mạc xung quanh và nhổ các cứ điểm ngoại vi thành phố để siết chặt vòng vây.
Nếu bức rút được tất cả những điểm chốt bên ngoài thì vừa tiết kiệm được xương máu, vừa nhốt được số lượng lớn binh lực địch, ngăn được quân tiếp viện, khiến kẻ địch trong thành phố kiệt quệ, trước sau cũng phải đầu hàng hoặc mở đường máu rút lui.
Khi đó, quân chính phủ sẽ cơ hội tiêu diệt hoặc bắt sống số lượng lớn quân địch, với thiệt hại nhỏ nhất và ít gây thương vong cho dân thường nhất. Với tình hình nội bộ phức tạp như ở Syria và sự can thiệp của phương Tây, không có biện pháp nào khả dĩ hơn.
Giới quan sát cho rằng, với sự tham chiến của T-90A, quân đội Syria sẽ có hỏa lực áp đảo lực lượng Nhà nước Hồi giáo IS và các nhóm phiến quân do Mỹ hậu thuẫn, kể cả họ được trang bị các vũ khí chống tăng TOW của Mỹ.
T-90 cũng sở hữu sức mạnh vượt trội với một pháo nòng trơn 125mm 2A46M có khả năng bắn tên lửa chống tăng
Rất có thể sức ép từ cuộc đàm phán hòa bình sẽ diễn ra sau đây 1 tháng đã khiến Nga phải tung “bảo bối” ra giúp quân đội Syria đánh chiếm thêm nhiều vùng đất mới để giành lợi thế so sánh trên bàn đàm phán.
T-90A – sự yểm trợ đắc lực cho bộ binh xung trận
T-90A là dòng xe tăng có hỏa lực mạnh mẽ và có khả năng bảo vệ – yếu tố sống còn với một chiếc xe tăng trên chiến trường, khá tốt. Một trong những điều mà người ta muốn thấy khi T-90A chính thức tham chiến là kiểm tra khả năng phòng vệ của nó trước tên lửa chống tăng TOW của phương Tây.
Xe tăng T-90 có khối lượng 46,5 tấn, dài 9,53m, rộng 3,78m, cao 2,22m. Điểm đặc biệt của xe tăng T-90 là mật độ phối trí cao và có kích thước nhỏ nhất so với xe tăng hiện đại thế giới, toàn xe có thể tích bọc thép chỉ 13m3.
Việc thu gọn thể tích bên trong, sử dụng hệ thống nạp đạn tự động và áp dụng một loạt các phát minh mới về kết cấu, làm giảm không gian dư thừa, tăng độ dày của giáp, giúp xe tăng được bảo vệ tốt hơn.
Về hệ thống phòng vệ, T-90 kết hợp tuyệt vời giữa vỏ giáp bằng thép đặc biệt pha trộn vật liệu tổng hợp composite cùng giáp phản ứng nổ ERA (phòng vệ bị động) và hệ thống phòng vệ quang – điện chủ động kiểu gây nhiễu TShU-1-7 Shtora-1.
Hai đèn hồng ngoại – một thành phần của Shtora-1 bố trí ở hai bên tháp pháo
Shtora-1là hệ thống được thiết kế để phá hoại sự chỉ định mục tiêu bằng laser và thiết bị đo xa của tên lửa chống tăng, chuyên dùng bảo vệ xe tăng trước các loại đạn, tên lửa chống tăng cá nhân và trên trực thăng dẫn đường bằng laser, hồng ngoại.
Trong ảnh có thể thấy ngay hai đèn hồng ngoại – thành phần của Shtora-1 bố trí ở hai bên tháp pháo làm nhiệm vụ phát xung hồng ngoại gây nhiễu hệ thống dẫn đường tên lửa chống tăng, mang đến cho xe tăng T-90 khả năng phòng thủ rất cao trước các loại vũ khí chống tăng.
Về khả năng tấn công, T-90 cũng sở hữu sức mạnh vượt trội với một pháo nòng trơn 125mm 2A46M có khả năng bắn tên lửa chống tăng qua nòng cùng các vũ khí phụ như súng máy phòng không 12.7mm và một súng máy đồng trục 7.62mm.
Tuy nhiên, sức mạnh pháo chính 125mm 2A46M nhiều khả năng sẽ không chứng minh thực lực đẳng cấp chống xe tăng phương Tây khi nó chỉ phải đối đầu với “tiền bối” T-54, T-62 hay T-72 mà phiến quân Nhà nước Hồi giáo IS chiếm giữ.
Hệ thống phòng vệ quang – điện chủ động kiểu gây nhiễu TShU-1-7 Shtora-1
Pháo 125mm có thể bắn nhiều loại đạn gồm: đạn lõm xuyên giáp (HEAT), đạn nổ phá mảnh (HE) và đạn xuyên thép có cánh đuôi (APFSDS).
Đặc biệt, pháo 125mm có thể bắn tên lửa chống tăng có điều khiển 9M119 Refleks qua nòng. Với tên lửa 9M119, T-90 có thể tiêu diệt mục tiêu xe tăng, xe bọc thép, trực thăng đổ quân ở cự ly tới 5.000m, độ chính xác rất cao, vượt trội so với các loại xe tăng của phương Tây.
Có thể nói, T-90 là một sự kết hợp hiếm có các tính năng chiến đấu (hỏa lực, mức độ bảo vệ, tính cơ động và tính thuận tiện trong điều khiển) và kỹ thuật (tính độc lập, tính bảo dưỡng, tính chiến đấu, tính ổn định và tính kinh tế) đạt được hiệu quả chiến đấu cao nhất.
Hiện nay, đơn giá của xe tăng T-90 chỉ vào khoảng 3-4 triệu USD (tùy phiên bản), rẻ hơn khoảng 1 nửa so với xe tăng M1 Abrams của Mỹ (trên 6 triệu USD).