Trong vai hành khách nhiều ngày đi xe tuyến Hải Phòng – Hà Nội, phóng viên chứng kiến một “thế giới ngầm” khó tin với những nhân vật “điều tiết” cả mấy hãng xe chỉ bằng cuộc điện thoại hay một cái… vẫy tay. Thực trạng này khiến công an hình sự Hải Phòng cũng phải… kêu trời!
Côn đồ “điều tiết” xe khách?
Thực trạng côn đồ can thiệp vào hoạt động xe khách trên tuyến QL 5 đã có từ nhiều năm nay khiến dư luận bức xúc, hành khách lo sợ, doanh nghiệp lao vào “cuộc chiến” không lành mạnh. Công an Hải Phòng đã phối hợp với trinh sát hình sự của Bộ Công an vào cuộc ráo riết để lập lại trật tự trên tuyến.
Khi cơ quan điều tra chưa đưa được vụ việc nào ra xử lý làm gương thì thời gian gần đây, tình trạng này lại tái diễn công khai, phức tạp.
Có mặt trên QL5 nhiều ngày, trong vai hành khách trên các hãng xe Hoàng Long, Anh Huy, Đoàn Xuân, Ô Hô… PV báo Dân trí nhận thấy một “thế giới ngầm” khó tin đã được tạo dựng trong hoạt động xe khách tuyến Hải Phòng – Hà Nội và ngược lại.
Đối tượng áo xanh đứng chặn xe khách của các hãng khác để các xe sau được bắt khách, vượt lên.
Mỗi ngày với hơn 600 lượt xe xuất bến tại hai đầu Hải Phòng và Hà Nội nhưng chỉ cần ra khỏi cổng bến thì việc điều tiết hoạt động xe khách, từ quyền đón khách, quyền dừng, quyền chạy trên đường đã không còn trong tầm tay của các cơ quan chức năng.
Với Hải Phòng, xe chạy từ bến xe Cầu Rào, Niệm Nghĩa quanh quẩn trong nội thành, rề rà qua các con phố, thậm chí nằm lại trong nội đô chờ khách, đón khách dọc đường đã “tích cực góp phần” tắc đường cục bộ. Tuy nhiên vừa ra khỏi nội thành thì các xe này lại rồ ga phóng nhanh vượt ẩu để kịp đến điểm đón khách mới và kịp giờ về bến quay đầu, gây ra những nguy cơ tai nạn cho các phương tiện lưu thông khác.
Ghi nhận của PV Dân trí cho thấy, khi di chuyển trên các xe của các hãng Hoàng Long, Anh Huy, Đất Cảng, Hải Âu từ bến Cầu Rào, Niệm Nghĩa, Lạc Long đến khu vực gần ngã ba Quán Toan, xe của các hãng này phải dừng lại tấp vào vệ đường. Xe đỗ nhưng không được bắt khách mặc dù ngay quán nước cạnh đó đang có một nhóm khách chờ được lên xe. Trước đó các lái xe này đều nhận được điện thoại của “đối tượng” thông báo ”xe anh sắp đi tới, chúng mày cho xe dừng lại đi”. Nếu không có điện thoại thì lái xe phải dừng sau khi nhận “hiệu lệnh” vẫy tay của 1 đối tượng đứng ngay bên vệ đường.
Thời gian dừng của các xe này phụ thuộc vào việc xe sau của các hãng T.L., Đ.X., O.H.… chạy đến nhanh hay chậm để bắt khách. Chỉ khi xe các hãng này đã đi qua, xe cuả hãng kia mới được đi tiếp. Nhiều ngày quan sát, phóng viên ghi nhận được quy trình “điều tiết” xe giữa các hãng được tuân thủ rất nghiêm ngặt, theo một luật bất thành văn.
Xe màu xanh (theo lời của lái xe là xe đàn anh) vượt lên đón khách, trong khi đó xe trắng đang phỉa tấp vào vệ đường nằm chờ cho “đàn anh” đi trước bắt khách.
Bà Nguyễn Thị Hường, trú tại thị trấn Xuân Mai, Chương Mỹ, Hà Nội, là hành khách thường xuyên đi Hải Phòng cho biết: “Tôi đi xe Anh Huy từ bến Yên Nghĩa về Lạc Long thấy rất lạ. Khi lên QL5 xe đang đi bỗng dưng dừng lại bên đường, hỏi lý do thì lái xe bảo là phải nhường cho cho xe đàn anh đi trước. Nhiều hành khách sốt ruột la ó nhưng lái xe chỉ biết im lặng xin thông cảm mà không dám cho xe chạy đúng hành trình”.
Anh Trần V.H, lái xe hãng Hoàng Long, cho hay: “Đấy là một thực tế được quy định như luật bất thành văn. Xe chúng tôi trên QL5 được chạy nhanh hay chậm không phải do chúng tôi muốn hay cơ quan chức năng yêu cầu mà do một nhóm đối tượng của các nhà xe khác điều tiết. Nếu chúng tôi không tuân theo sự điều khiển vô lý đó thì khi về bến chúng sẽ bị đánh đập, thậm chí gia đình chúng tôi ở Hải Phòng sẽ bị đe dọa, hành hung”.
Một nhóm đối tượng ngồi ở quán nước làm nhiệm vụ giữ chân khách để lên đúng xe mà nhóm này chỉ định.
Các hãng xe Hoàng Long, Anh Huy, Đất Cảng… khi được hỏi về thực trạng bị chèn ép, lái xe bị đe dọa hành hung,… đều thản niên thừa nhận: việc bị chèn lốt, hãm giờ cướp khách và điều tiết ngược từ các nhà xe khác là chuyện như cơm bữa. Các doanh nghiệp đã kiến nghị nhiều rồi nhưng không có biến chuyển, lâu dần thì xác định “sống chung với lũ”.
“Công an hình sự mà cứ phải chạy theo giải quyết vấn đề xe khách!”
Thượng tá Phùng Bá Đoàn, Đội trưởng Đội 2, Phòng Hình sự Công an Hải Phòng, cho biết, thực trạng côn đồ hóa hoạt động xe khách trên QL5 là do “miếng bánh” quá bé nhưng bị băm nhỏ cho nhiều người đang đói cùng ăn. Tình trạng cấp lốt, cấp xe mới một cách ồ ạt đã khiến cho cung đường này nghẹt thở, dẫn đến cung vượt cầu, gây mất an toàn an ninh trật tự và cạnh tranh không lành mạnh.
Trao đổi với PV Dân trí, đại diện lãnh đạo Phòng Công an hình sự Hải Phòng cho biết, cơ quan cảnh sát hình sự đã tổ chức mật phục để nắm tình hình, đánh giá mức nghiêm trọng của vụ việc. Chuyên án mang bí số 315 T đã được xác lập. Từ tháng 4/2015, lực lượng Công an TP Hải Phòng đã thực hiện nhiều đợt ra quân để chấn chỉnh hoạt động cạnh tranh không lành mạnh trên tuyến xe khách tuyến Hải Phòng – Hà Nội; kiểm tra, nhắc nhở 550 lượt phương tiện và xử lý 64 trường hợp vi phạm.
Các hình thức vi phạm được xác định như: các xe kéo dài thời gian xuất bến, đón trả khách dọc đường; chèn ép nhau trên đường, khống chế nhau về mặt thời gian đi trong nội thành, QL5 và gọi điện đe dọa dàn xếp thời gian, thậm chí có những hành vi côn đồ như hành hung đánh đập lái xe…
Công an Hải Phòng đã triệu tập các doanh nghiệp vận tải Hà Nội – Hải Phòng để răn đe, nhắc nhở. Tại cuộc họp này, các doanh nghiệp thẳng thắn thừa nhận có tình trạng “côn đồ hóa” trong hoạt động xe khách. Ngoài ra còn có tình trạng xe chạy không đúng tuyến đã quy định nhưng Sở GTVT Hải Phòng xử lý chưa nghiêm.
Xe trong nội thành Hải Phòng vẫn nối đuôi nhau đi với tốc độ rùa bò.
Thông tin về việc ngành GTVT đồng ý cho mở thêm hàng chục lốt xe mỗi ngày, “nhồi” thêm vào cung đường vốn đã thừa xe trên QL 5 khiến lãnh đạo Công an Hải Phòng sửng sốt.
Thượng tá Phùng Bá Đoàn bức xúc: “Mọi sự phức tạp là do tình trạng cung vượt cầu, chúng tôi đã khảo sát tại các bến xe tại Hải Phòng đi Hà Nội thì nhận thấy xe từ 45 đến 50 chỗ nhưng chỉ có vài người, nhiều thì không quá 10 người khách khi xuất bến. Chỉ có hai ngày cuối tuần là còn đủ khách”.
Để giảm tính phức tạp, Công an Hải Phòng đã phải đi vận động các nhà xe tự rút bớt phương tiện tham gia khai thác tuyến Hải Phòng- Hà Nội. Có 5 phương tiện đã tự động rút khỏi lộ trình do khai thác kém hiệu quả.
Thượng tá Đoàn đánh giá, việc cấp thêm tuyến Đồ Sơn – Yên Nghĩa nhưng lại cho chạy vào nội thành mới ra QL5 có nghĩa là theo tuyến cũ đang quá tải. Như vậy là làm khó cho bên công an. “Bây giờ công an hình sự mà lại cứ phải chạy theo giải quyết vấn đề xe khách mà nhẽ ra là việc của Sở GTVT. Chúng tôi thì đi vận động rút bớt, ngành giao thông thì lại tích cực cấp thêm. Như vậy vận tải khách trên QL5 sẽ chẳng bao giờ bớt nóng, giảm phức tạp được đâu”, đại diện lãnh đạo Phòng PC 45, Công an hình sự Hải Phòng thẳng thắn nhận định.
