Trợ lý cấp cao của Tổng thống Rodrigo Duterte, ông Hermogenes Esperon, cho biết Trung Quốc và Philippines đã đạt được hiểu biết chung “thân thiện”, cho phép ngư dân Philippines được đánh bắt cá xung quanh bãi cạn Scarborough, khu vực tranh chấp giữa hai nước trên Biển Đông và bị Bắc Kinh chiếm giữ từ năm 2012.
Ngư dân Philippines chuẩn bị tàu cá tới bãi cạn Scaborough
AFP dẫn lời Hermogenes Esperon, cố vấn an ninh cấp cao của chính phủ Philippines, cho biết Tổng thống Rodrigo Duterte đã đàm phán nhằm đạt được thỏa thuận hợp tác chung tại bãi cạn Scarborough với Chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc vừa qua.
Theo kết quả từ cuộc đàm phán này, trong những ngày qua, ngư dân Philippines đã được phép tới bãi cạn Scarborough để đánh bắt mà không bị phía Bắc Kinh cản trở mặc dù tàu của chính phủ Trung Quốc vẫn tuần tra xung quanh như thường lệ.
“Mặc dù hai nước không ra được bản thỏa thuận nào… nhưng tổng thống của chúng tôi tin rằng ngư dân Philippines sẽ không còn bị quấy rối (tại Scarborough) vì ông ấy đã nêu vấn đề này ra trong chuyến thăm tới Trung Quốc”, ông Esperon chia sẻ với báo giới.
“Lực lượng hải cảnh Trung Quốc vẫn hiện diện ở đó, song lực lượng hải quân đã rời đi. Và hiện giờ, ngư dân của chúng tôi không còn bị hỏi han hay bị ép phải rời đi, vì thế chúng tôi có thể nói rằng mọi việc đang diễn ra “thân thiện””, trợ lý cấp cao của Tổng thống Duterte cho biết thêm.
Trung Quốc đã chiếm giữ bãi cạn Scaborough, nằm cách đảo chính Luzon của Philippines 230 km về phía tây, từ năm 2012. Phía Bắc Kinh thường xuyên ngăn chặn ngư dân Philippines tới gần ngư trường dồi dào này để đánh bắt, thậm chí có lúc còn sử dụng cả vòi rồng để xua đuổi. Tuy nhiên, từ cuối tuần trước, ngư dân của quốc đảo Đông Nam Á đã có thể tới đánh bắt tại bãi cạn này mà không bị tàu Trung Quốc gây khó dễ.
Ông Esperon nhấn mạnh rằng cả Manila và Bắc Kinh đều chưa từ bỏ tuyên bố chủ quyền của mình tại Scarborough. Trung Quốc vẫn khẳng định “quyền lịch sử” của nước này tại đây, trong khi tổng thống Philippines cũng tuyên bố “quyền lịch sử” tương tự. Tuy nhiên, hai nhà lãnh đạo đã quyết định bỏ qua một bên những tuyên bố chồng lấn này để khôi phục mối quan hệ đang bị xấu đi giữa hai nước, theo ông Esperon.
“Không có cuộc đàm phán nào về quyền lãnh thổ, không có cuộc đàm phán nào về tuyên bố chủ quyền, nhưng họ vẫn tôn trọng quyền lợi truyền thống của nhau”, ông Esperon cho biết thêm.
“Không có bất kỳ cam kết chung nào giữa hai nước, vậy tại sao chúng ta phải để mình rơi vào thế đối đầu, trong khi chúng ta có thể đàm phán với nhau về quan hệ kinh tế, thương mại. Đó là cuộc chơi mà cả hai cùng thắng nhưng điều đó không có nghĩa chúng ta từ bỏ tuyên bố chủ quyền của mình”, cố vấn an ninh cấp cao của chính phủ Philippines nói.
