Nghị sĩ Thổ Nhĩ Kỳ, Eren Erdem vừa tiết lộ khủng bố IS tại Syria có được những vật liệu cần thiết để điều chế chất độc sarin tại chỗ từ Thổ Nhĩ Kỳ, có nghĩa là có đường dây được che giấu cẩn thận.
Nghị sĩ Erdem (Ảnh: CHP)
Nghị sĩ Erdem, đảng viên đảng đối lập CHP, đã công khai đưa vấn đề này ra thảo luận tại Quốc hội vào tuần trước, trích dẫn bằng chứng là một vụ án hình sự đột ngột đóng hồ sơ. Ông cáo buộc Ankara đã thất bại trong việc điều tra các đường dây cung cấp thành phần điều chế sarin cho IS từ Thổ Nhĩ Kỳ.
“Trong bản cáo trạng này có dữ liệu. Nguyên liệu sản xuất chất độc được đưa tới Thổ Nhĩ Kỳ, sau đó điều chế tại các căn cứ của IS tại Syria trong thời gian đó. Khi đó IS vẫn được biết đến là một chi nhánh của Al-Qaeda tại Iraq”, Erdem nói.
Sarin là một vũ khí hóa học cấp độ quân sự đã được sử dụng tại nhiều cuộc tấn công khét tiếng ở Ghouta và một số khu vực khác gần thủ đô Damascus của Syria vào năm 2013. Những cuộc tấn công này được cho là do chính quyền Syria khi đó gây ra, và sau đó Damascus đã đồng ý thỏa thuận với Liên Hợp Quốc loại bỏ mọi vũ khí hóa học trong kho dự trữ dưới sự can thiệp của Mỹ.
Tại nghị viện vào thứ 5, Erdem trình bản sao vụ án 2013/120 được mở bởi Văn phòng Kiểm sát tại Adana, phía nam Thổ Nhĩ Kỳ. Điều tra cho thấy một số công dân Thổ Nhĩ Kỹ đã giao dịch với IS về nguyên liệu sarin. Tập trung vào những bằng chứng, ông nhấn mạnh vào đoạn ghi âm cho thấy Hayyam Kasap, một chiến binh Al-Qaeda mua sarin.
Ông Erdem cũng cho rằng lực lượng khủng bố đã tận dụng sự quan liêu của giới chức Thổ Nhĩ Kỳ để thực hiện trót lọt những vụ mua bán, vận chuyển vật liệu sản xuất chất độc.
Bản ghi âm còn cho thấy rõ chi tiết như cách thức giao hàng, phòng thí nghiệm, nguồn nguyên liệu, xe tải được sử dụng và ngày tháng. Tuy nhiên không rõ vì lý do gì mà vụ án khép lại và 13 nghi phạm đã vượt biên qua Syria.
Erdem kết luận đó là lý do tại sao hàng đã được vận chuyển trót lọt tới Syria, và hậu quả là cuộc tấn công sarin tại Damascus. Ông cũng cho hay có bằng chứng cho thấy Tập đoàn Công nghiệp hóa chất Thổ Nhĩ Kỳ cũng dính líu, dưới sự bao che và chỉ đạo của chính phủ, thậm chí là Bộ trưởng Bộ Tư pháp Bekir Bozdag.
Nghị sĩ này lập luận rằng phương Tây đã cố đổ lỗi cho chế độ Bashar Al-Assad và lấy đó làm lý do can thiệp quân sự tại Syria, tuy nhiên bên chịu trách nhiệm thực sự là IS.
Đồng thời, Erdem cũng cáo buộc phương Tây và châu Âu nói riêng trong việc cung cấp “nguyên liệu cơ bản” để tạo ra một loại vũ khí hóa học mạnh như vậy.
“Tất cả các vật liệu cơ bản được mua từ châu Âu. Các tổ chức phương Tây nên xem lại những mối quan hệ. Nguồn tin phương Tây biết rất chủ mưu thực hiện vụ tấn công khí sarin ở Syria. Họ biết chúng làm việc cho Al-Qaeda. Tôi nghĩ phương Tây khá bàng quan về tình hình đang xảy ra “, ông kết luận.
Mẫn Di