Lao động Việt ở Đài Loan: Từ làm thuê vươn lên làm chủ
Khác với các lao động nam, nhiều lao động nữ sau khi chịu vất vả, trải qua không ít nghề nghiệp, đã tự vươn lên tìm kiếm con đường lập nghiệp riêng ở Đài Loan.
Bước vào tiệm mì bò Toàn Dân tại đường Trung Sơn khu Bản Kiều, TP.Tân Bắc (Đài Loan), tôi thấy hai bà chủ khá trẻ là Loan và Mai (người gốc Hải Phòng, VN) đang nhiệt tình chào mời khách bằng tiếng Hoa.
Phụ việc rồi sang lại quán
Khi biết tôi là người Việt, hai chị em mừng rỡ nói chuyện bằng tiếng Việt lơ lớ xen lẫn tiếng Hoa. Vừa thoăn thoắt múc mì lấy thịt, chan nước lèo, chị Loan (27 tuổi) cho biết mới sinh con thứ hai nhưng ở nhà buồn và sốt ruột công việc kinh doanh nên ở cữ chưa lâu đã quay lại làm ngay.
Chồng chị là một lái xe tải đường dài cũng rất ủng hộ vợ tự đứng ra mở tiệm ăn này. Sau 6 năm tự kinh doanh, tiệm đã khá đông khách quen với giá bán khá mềm. Jerry Trần, người Đài Loan và là một khách quen của tiệm, cho biết rất thích ăn mì bò ở tiệm này tới mức phải đi ăn hằng tuần. “Họ nấu rất hợp khẩu vị người Đài chúng tôi, lại rất biết tâm lý khách hàng, biết chào hàng, trò chuyện vui vẻ. Nếu tuần nào bận, không đến ăn được sẽ cảm thấy thiêu thiếu”, anh cho biết.
Trước đây, Loan cũng là người lao động đi làm thuê tại chính tiệm mì này nhiều năm. Với niềm yêu thích nấu ăn, cô chú ý quan sát chủ, tự ghi nhớ cách nấu nướng và sau dần được chủ tiệm quý mến, kèm cặp và dạy đúng cách nấu món mì bò truyền thống của người Đài Loan. Sau khi chủ tiệm có chuyện riêng không muốn kinh doanh nữa, cô đã xin sang lại tiệm ăn và tự kinh doanh với chị gái, dần dà còn thuê thêm một phụ nữ Đài Loan phụ việc.
Chị Mai (33 tuổi, nay là bà mẹ 3 con) cho biết tiền thuê mặt bằng tiệm mất 100.000 Đài tệ/tháng (70 triệu đồng). Trừ các chi phí thuê mặt bằng, trả tiền nhân công và vốn bán hàng, hai chị em cũng đủ tiền sinh hoạt gia đình và dư dả một chút để dành. Thấy tiệm ăn đông khách, hai chị em còn vận động cả cô em út sang Đài Loan vài tháng giúp trông hộ tiệm.
Số tiệm ăn do người Việt mở tại Đài Loan ngày càng đông, nhưng phần lớn là nấu đồ VN để phục vụ đồng hương, chỉ có số ít nấu món ăn Đài Loan đúng kiểu. Tiền thuê mặt bằng mở tiệm trung bình từ 100.000 – 500.000 Đài tệ/tháng (70 – 350 triệu đồng). Nếu lang thang ở các khu như Đào Viên, Tân Bắc, khu gần ký túc xá người lao động Việt sống sẽ thấy thêm nhiều tiệm tạp hóa, bán đủ đồ tiêu dùng VN từ gói mì Hảo Hảo cho đến cà phê G7. Phần lớn các chủ tiệm này đều do các cô dâu Việt đứng ra mở.
Vừa đi làm, vừa mở tiệm xăm
Nina, một cô gái Hà Nội, sang Đài Loan từ năm 2009. Sau 4 năm rưỡi học ngành văn hóa tại đại học ở Đài Bắc, cô vừa đi làm quản lý dịch vụ tại một công ty Đài Loan, vừa mở tiệm xăm Nina Tattoo tại đường Trùng Dương, Q.Tam Trùng, TP.Tân Bắc.
Vốn yêu thích nghề xăm hình nghệ thuật và từng có kinh nghiệm do đã học nghề từ một thợ xăm người Hàn Quốc tại VN, Nina tự sắm một hộp đồ nghề xăm, đi xăm dạo trong cộng đồng người Việt tại Đài Loan suốt 4 năm trước khi mở tiệm. Bỏ ra 200 triệu đồng đầu tư, Nina giờ đây thỏa ước mơ làm bà chủ tiệm xăm. Hằng ngày cô làm việc 4 tiếng với cương vị quản lý dịch vụ cho công ty Đài Loan, nửa ngày còn lại, cô bận rộn xăm hình nghệ thuật cho khách. Việc mất trung bình 5 – 6 giờ để hoàn tất một hình xăm là chuyện rất bình thường nên đòi hỏi phải yêu nghề lắm để đeo đuổi.
Nina cho biết trừ mọi chi phí cho tiệm, cô khá hài lòng với thu nhập hiện tại của mình. Cô còn thu nhận tới 4 “đồ đệ” (3 người Việt, 1 người Đài Loan) theo học nghề. Đến nay, cả 4 “đồ đệ” đều có thể tự làm nghề thành thạo. Nina còn “bật mí” cô đang mong ước mở thêm tiệm karaoke ở Đài Loan và mong có người làm chung.
Bà chủ công ty có 50 nhân viên
Chị Nguyễn Phương Lan (41 tuổi, quê Thái Nguyên, VN), sinh sống tại Đài Loan suốt 18 năm qua. Xuất thân từ một nhân viên công ty, chị Lan tích cóp số vốn liếng ít ỏi, mở tiệm tạp hóa bán đồ Việt vài năm. Dần dà, chị đủ vốn để mở công ty du lịch di dân Đông Nam Á, hoạt động được 11 năm với số nhân viên chính thức lên tới trên 50 người kể cả ở Đài Loan và VN.
Chị Nguyễn Thanh Hoa (Hà Nội) sau khi du học tại Vân Lâm (Đài Loan) từ năm 2005, đã ở lại định cư tại đây và trải qua với nhiều nghề như làm truyền thông tại đài truyền hình, dạy học tiếng Việt tại các trường học… Chị đã cùng vài người bạn mở một tiệm ăn Hotnut tại đường Tân Sinh Nam lộ, khu Đại An (Đài Bắc) giới thiệu ẩm thực VN mang hương vị miền Bắc cùng nhiều đồ ăn Thái Lan, Malaysia…